Ons “Huis” is een idee van één van onze helden uit de eerste wereldoorlog, Majoor Willy Coppens de Houthulst, naar het voorbeeld van vliegeniersclubs in Frankrijk, Engeland, Italië, Spanje …. Hij slaagde er in om voor zijn idee belangstelling te wekken en enkele enthousiaste vrijwilligers bijeen te brengen. Op de stichtingsvergadering van 21 december 1937 onze vzw “La Maison des Ailes” boven de doopvont gehouden.
Als we terugblikken op de beginperiode, valt vooral de vaste wil op van de stichtende leden om het geheel van de toenmalige “aviation world” aan het project te interesseren. Luitenant-generaal vlieger Duvivier, Commandant van de D.A.T. (Défense Aérienne du Territoire) en eerste Voorzitter van Het Huis der Vleugels zal aan dit streven concreet gestalte geven.
Deze Vergadering gaat over tot de benoeming van de eerste beheerders die we willen vernoemen :
Graaf d’Outremont, Voorzitter van de Koninklijke Aëroclub van België, Luitenant-generaal Baron Wahis, Voorzitter van de Verbroedering van de Militaire Luchtvaart 14-18, Generaal-majoor Vlieger Iserantant, Voorzitter van “Les Vieilles Tiges de Belgique”, Majoor Vlieger (r) Jos Vuylsteke, Luitenant-generaal Baron Greindl, Voorzitter van Sabena, Commandant Jacquet, Geneesheer Kolonel Sillivaerts, Hoofd van de Medische Dienst van de Militaire Luchtvaart, Kapitein Vlieger (r) L.J. Mahieu, Generaal-majoor Chabeau, Graaf Arnold de Looz-Corswarem, Majoor Vlieger (r) H. Feneau, M. Eugène Hersenberg, Majoor Vlieger (r) Gaston Lambert
en advocaat Edouard Lemmens.
Wij vermelden deze pioniers met dankbaarheid. Zij stelden zich als hoofddoel morele en materiële steun te geven door bij te dragen in de verblijfkosten in een “rusthuis” teneinde “hen die Luchtvaart beoefenen of beoefend hebben te laten genieten van een welverdiende rust of hen de gelegenheid te geven kalmte en verpozing te vinden waaraan vooral hun zenuwen behoefte hadden…..”(sic)
In juni 1939 wordt de tweede doelstelling van de stichters verwezenlijkt : het “Maison des Ailes”, huis van ontmoeting en verbroedering, wordt ingehuldigd. De verdienste ervan komt toe aan de secretaris-generaal Majoor Vlieger Joseph Vuylsteke en aan de organisatoren van het eerste Luchtvaartsalon. Al wie naam heeft, zowel in de commerciële-, burger-, militaire-, sportieve- en industriële Luchtvaart, is aanwezig op de opening.
Het eerste “Maison des Ailes” is gevestigd in het hotel van Barones Albéric Rolin, gelegen aan de Kunstlaan 53 te Brussel. In februari 1944 koopt de Beheerraad dit hotel en ook de rentenierswoning gelegen in de Montoyerstraat 1, ons huidig adres, samen voor 3.300.000 franc, die voor een gedeelte ontleend worden.
Afgezien van deze belangrijke aankoop van het toekomstig Huis der Vleugels, is er gedurende de oorlog geen spoor te vinden van activiteiten.
Het jaar 1950 wordt gekenmerkt door het overlijden van de Secretaris-generaal en medestichter van het Huis der Vleugels, Kolonel Vlieger Vuylsteke. Een grote weldoenster, Mevrouw Monseur, ontvalt ons eveneens. Dank zij haar vrijgevigheid erft de vereniging belangrijke eigendommen die zullen toelaten de aangegane leningen af te betalen en de financieel moeilijke jaren door te spartelen. Het grootste deel van de erfenis wordt echter voorbehouden voor het Nationaal Hulpfonds aan de Werken van de Luchtvaart.(1)
Volgens de wens van de overledene wordt in 1951 de “prijs Marie Monseur-Fontaine” in het leven geroepen. Hij voorziet in de som van 10.000 fr. om een vlieger te belonen die in de loop van het jaar een bijzondere prestatie verricht. In 1952 wordt de prijs voor de eerste maal toegekend en de laureaat was Kapitein Vlieger Bouzin.
Het Huis der Vleugels reikt ook studiebeurzen uit, naar de wil van de schenker van het kapitaal voor het “Fonds des Ailes pour bourses d’études”.
In het jaar 1955 begint er een voorspoedige periode voor het Huis, alleen onderbroken door het overlijden van haar Stichtend Voorzitter, Luitenant-generaal Vlieger Duvivier.
Tal van leningen en prijzen worden toegekend, het hotel in de Kunstlaan en het huis in de Montoyerstraat worden opgefrist en in orde gebracht. De activiteiten van de leden is intens.
Het Voorzitterschap van het Huis der Vleugels wordt toevertrouwd aan Luitenant-generaal Vlieger L. Leboutte, die de bewondering en het respect van iedereen afdwingt.
Van 1958 tot 1962 is de evolutie van de vereniging belangrijk. Er wordt besloten het gebouw in de Montoyerstraat te slopen, een nieuw gebouw op te trekken waarin ook hotelkamers voorzien worden. Deze beslissing wordt later, in 1988, gevolgd door de verkoop van de woning in de Kunstlaan, waarvan de onderhoudskosten te hoog opliepen.
Dank zij deze verkoop kon het passief van de vereniging opgevangen worden en het nieuwe gebouw ingericht zoals we het nu nog kennen.
De zaal van het “Kapittel van de confrérie van Kardinaal PAF”, die werd versierd door een lid van de vereniging, kunstschilder Jean Dratz, wordt ingehuldigd en later omgebouwd tot restaurant. Ook de keuken komt op deze verdieping. De ingang, ontvangsthall en de vestiaires komen in de Montoyerstraat.
Met de recul et na analyse van de verslagen van de algemene vergaderingen blijkt duidelijk dat het “Huis der Vleugels”, zelfs in de voorspoedige periode van 1958 tot 1968, ernstige beheersproblemen kende waarvan de oorzaken steeds dezelfde waren : de financiële steun aan aangesloten organismen wordt niet gecompenseerd want van de aangeboden diensten blijven onderbenut, met als gevolg… verliescijfers voor de bar en het restaurant en te dure werkings- en onderhoudskosten.
In 1969 worden de statuten indringend gewijzigd. De mogelijkheid wordt opengesteld voor het personeel paracommando om, naast al het varend personeel, militair of burger, actief lid te worden van de vereniging. Er worden ook aangesloten leden van uit het luchtvaartmilieu toegelaten evenals sympathiserende leden.
Maar het gebrek aan voldoende bezoek vanwege de leden, het gebrek aan interesse vanwege de Luchtmacht voor het leven van de club, de bedenkelijke rentabiliteit van bar, tafel, hotel en verhuur van lokalen aan luchtvaart organismen, dit alles zorgt voor ernstige zorgen
Men zal tot 1984 moeten wachten vooraleer het tij keert en de rekeningen eindelijk weer iets positief uitvallen
Het beheer wordt door een kleine groep beheerders in handen genomen. Vanaf 1986 zet Kolonel Vlieger b.d. Maus zich belangeloos in en heeft niet opgehouden, samen met Kolonel Vlieger b.d. Coucke, het dagelijks beheer waar te nemen en de vele soms moeilijke problemen op te vangen. In maart 2015 heeft Kolonel v/h Vlwz Nicolas Minguet deze taak overgenomen.
Sinds 1988 telt “Het Huis der Vleugels” ongeveer 500 leden. Daarnaast is het de ankerplaats van 59 verenigingen, vennootschappen en groeperingen uit het Luchtvaartmilieu. In 2017, zijn deze cijfers 350 leden en 30 verenigingen.
Toch moeten wij ook enkele schaduwzijden vermelden: Fonavibel en de Luchtcadetten verlaten het huis in 1976. Sindsdien heeft het Huis der Vleugels moeite om jongeren te interesseren en zich te profileren als ontmoetingsplaats van verschillende generaties.
In 1990 ontstaat een ambitieus plan om het Huis en de Luchtmacht dichter bij elkaar te brengen en zich samen met de “Sport en Culturele Kring van de Avia”, de Luchtcadetten en Fonavibel te vestigen in Evere. Dit plan zal om verschillende redenen niet kunnen doorgaan, hoewel het zonder twijfel toegelaten had om de jonge generatie aan te trekken en nieuw bloed in de vereniging te pompen.
Ondertussen gaf Luitenant-generaal Vl L. Leboutte, gezien zijn hoge leeftijd, in 1986 ontslag als Voorzitter. Hij bleef echter Erevoorzitter en stelde Luitenant-generaal Vlieger J. Lefèbvre, Stafchef van de Luchtmacht, voor om het Voorzitterschap over te nemen..
Na zijn overleden in 1995, wordt hij door Generaal-majoor vlieger o.r. Camille Goossens opgevolgd tot in maart 2017.
Het “Fonds Lucien Leboutte” wordt in 1990 gecreëerd met als doel renteloze leningen toe te kennen aan kandidaten die de vergunning van beroeps- of lijnpiloot willen behalen.
Door een wijze beheersbeslissing wordt het hotel gesloten en de kamers omgebouwd tot kantoren die door hun huuropbrengst een welgekomen bron van inkomsten vormen. Sindsdien werden nog talrijke verbeteringen aan de lokalen gerealiseerd dank zij een gezond beheer.
Zo tracht het Huis der Vleugels nog, tot op de dag van vandaag, de doelstellingen van zijn stichters na te streven.
Dit streven vindt men terug in de laatste aanpassing van de statuten door de Algemene Vergadering van 12 juni 1996 :
– de Nederlandse benaming van de vereniging wordt erkend : “Huis der Vleugels”
– tweetalige statuten worden gepubliceerd in het Staatsblad
– nieuwe categorieën van leden krijgen toegang tot de installaties : de leden van de Luchtmacht in actieve dienst, de vliegers van het Lichte Vliegwezen en van de Rijkswacht en de leden van het Regiment Paracommando.
Ter gelegenheid van haar 60ste verjaardag heeft Z.M. Koning Albert II zijn Hoge Bescherming aan de vzw “Het Huis de Vleugels” toegekend.
Sinds maart 2017 wordt het Voorzitterschap waargenomen door Luitenant-generaal b.d. François Florkin.
(1) Een gedenkplaat bevindt zich in de ingangshal. Een portretschilderij van Mevrouw Marie Monseur-Fontaine versiert de Raadzaal.